گفت‌وگوی تفصیلی| تحلیل آثار صدور گفتمان انقلاب اسلامی از منطقه تا آمریکا و اروپا

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، در سالروز پیروزی انقلابی قرار داریم که تمام معادلات جبهه کفر و استکبار را در هم ریخت و موجب عزت بخشی به جبهه مظلومان و مستضعفان عالم شد، انقلابی که گفتمانی متفاوت و مبتنی بر نظام تفکری متعالی اسلام را احیا و معرفی کرد و سبب شد جهان با گفتمانی جدید با عنوان تمدن نوین اسلامی آشنا شود که شعار این گفتمان شعارهای فطری انسانیت است از جمله اینکه این گفتمان به دفاع از مظلوم در برابر استکبار می‌پردازد به طوریکه امروز مردم آمریکا و کشورهای غربی نیز به دفاع از مردم مظلوم فلسطین به خیابان‌ها می‌آیند.

امروز انقلاب اسلامی ایران به فرموده مقام معظم رهبری به قله نزدیک شده و جامعه دانشگاهی نیز در این مسیر و در راستای ایجاد تحولات بنیادین در حوزه علم، گامی بزرگ در راستای تحقق اهداف انقلاب اسلامی و اثبات کارآمدی آن در جهان برداشته و به این مسیر نیز ادامه خواهد داد، دانشگاهیان در عرصه علم و پژوهش نیز به گونه‌ای عمل کرده‌اند که نام جمهوری اسلامی ایران را نه تنها در منطقه بلکه در دنیا برافراشته‌اند.

امروز ایران با حدود ۴ میلیون دانشجو در مقاطع مختلف و رتبه تولید علم یک در منطقه و ۱۵ در دنیا در عرصه علمی جهان حرف‌های بسیاری برای گفتن دارد که این مسأله از آثار گفتمان انقلاب اسلامی به شمار می‌رود.

درباره گفتمان انقلاب اسلامی و چگونگی صدور این گفتمان به کشورهای دیگر با عبدالحسین خسروپناه استاد دانشگاه و دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی به گفت‌وگو نشستیم.

مشروح گفت‌وگوی ما با خسروپناه را در زیر می‌خوانید:

* عناصر مهم دخیل در پیروزی انقلاب اسلامی

فارس: در چهل و پنجمین سالروز انقلاب اسلامی ایران هستیم، لطفا درباره انقلاب اسلامی و عوامل پیروزی مردم بر رژیم استکباری طاغوت صحبت کنید.

خسروپناه: جمهوری اسلامی ایران با یک مبنایی انقلاب کرد و در این سال‌هایی که تجربه پیروزی انقلاب اسلامی را سپری کرده است، همان مبنا را ادامه داد.

انقلاب اسلامی ایران با رهبری حضرت امام خمینی(ره) و حضور پررنگ مردم با چند عنصر مهم شروع شد و ادامه یافت که هویت و تعریف انقلاب اسلامی را با این عناصر باید فهمید یکی از این عناصر مردمی بودن این انقلاب است.

* ویژگی امام بعد از ویژگی های علمی، عرفانی، اخلاقی و سلوک الهی شجاعت او بود

عنصر دوم موثر در پیروزی انقلاب اسلامی ایران، عنصر ولایت مداری بود، یعنی مردم ولایت پذیری از یک عالم دینی داشتند، عالم دینی که هم فقیه بود، هم فیلسوف بود، هم سیاستمدار بود و از همه مهم‌تر شجاع بود.

برخی ممکن است عالم فرهیخته‌ای باشند اما شجاع نباشند، ولی ویژگی امام خمینی(ره) بعد از ویژگی‌های علمی، عرفانی، اخلاقی و سلوک الهی شجاعت او بود.

امام خمینی (ره) یک حکیم، فقیه، فیلسوف، عارف و سیاستمدار شجاعی بود که ولایتمداری از چنین شحصیتی یکی از ویژگی‌های انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ به شمار می‌رفت و پس از آن هم سکان هدایت انقلاب به دست حضرت آیت‌الله خامنه‌ای مقام معظم رهبری قرار گرفت که ایشان هم یک حکیم، یک عالم، یک مورخ و یک فیلسوف شجاع و فرزانه هستند.

ویژگی دیگر انقلاب اسلامی نیز اسلامیت این انقلاب و این نظام بود، لذا تعبیر جمهوری اسلامی مطرح شد که جمهوریت نشان از نقش مردم و اسلامیت نشان از توحید و شریعت الهی دارد.

در واقع هم نقش مردم و هم نقش دین با هم در این انقلاب دیده شده است، در حالیکه در ایدئولوژی غربی وقتی صحبت از جمهوری به میان می‌آید دین به حاشیه رانده می شود و در قرون وسطی وقتی صحبت از دین شد مردم به حاشیه رانده شدند اما این تفکر اسلامی و جایگاه اسلام است که در انقلاب ما اسلامیت و مردم در یک جا جمع شد.

* شعار انقلاب اسلامی وحدت بر مبنای مسلمانان و عدالتگرایان بود

ویژگی دیگر انقلاب اسلامی هم وحدت مسلمین است که یکی از عناصر این انقلاب است، این وحدت هم مبتنی بر توحید است.

ویژگی دیگر انقلاب اسلامی ما نیز عدالتخواهی و عدالتگرایی انقلاب است و ویژگی مهم دیگر که نباید از آن غفلت کنیم استکبارستیزی است به طوریکه انقلاب اسلامی یک انقلاب استکبارستیز است و زیر بار حرف استکبار جهانی نمی‌رود، حتی حرکتی که آزادیخواهان جهان هم از انقلاب ایران الگو گرفته‌اند از همین عنصر استکبارستیزی و استقلال خواهی انقلاب اسلامی است.

* گفتمان انقلاب اسلامی چگونه صادر می‌شود؟

فارس: درباره الگوگرفتن آزادیخواهان جهان از انقلاب اسلامی صحبت کردید، این مسأله نشان دهنده صدور گفتمان انقلاب اسلامی به کشورهای دیگر است؟

خسروپناه: بله، ما گفتمان انقلاب اسلامی را به کشورهای دیگر هم صادر کردیم اما صدور انقلاب اسلامی به معنایی که در تفکر کشورهای استکباری است به هیچ وجه صورت نگرفته و نخواهد گرفت، چرا که معمولا کشورهای غربی، استکباری و رژیم صهیونیستی به دلیل اینکه هویت خودشان هویت ستیزی، حمله، زورگویی و تهاجم است تصور می کنند که جمهوری اسلامی هم برای صدور انقلابش می‌خواهد مانند آنها از طریق مرزگشایی و کشورگشایی این کار را انجام دهد، در حالیکه به هیچ وجه صدور انقلاب به این معنا نیست؛ بلکه صدور انقلاب اسلامی به معنای گفتمان سازی است.

انقلاب اسلامی یک سری شعارهایی برمبنای انسانیت دارد، به طور مثال شعار اخلاق، عدالت، مردم محوری، انسانیت، حمایت از مستضعفان، استکبارستیزی که اینها شعارهای انسانی و مبتنی بر فطرت انسان‌ها است و اصلا اسلام نبوی آمده است تا شعارهای فطری را برای مردم تبیین کند.

مقام معظم رهبری نیز در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی تصریح می‌کنند که شعارهای انقلاب شعارهای فطری است.

بنابراین انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی ایران به دنبال صدور گفتمان انسانیت است اما مثل کشورهای غاصب و رژیم‌های غاصب که کشورگشایی می‌کنند نیست.

اسلام نبوی به این شکل نبوده که به زور اسلام را رواج دهند، انقلاب اسلامی گفتمان مقابله با زور، ظلم و ستم و یک گفتمان اخلاقی استکبارستیز است که این مسیر را قطعا جمهوری اسلامی طی می‌کند و آثار آن را هم در منطقه و در جهان می‌بینیم.

* آثار صدور گفتمان انقلاب؛ از منطقه تا آمریکا و اروپا

فارس: لطفا درباره آثار این صدور گفتمان مثالی را بفرمایید.

خسروپناه: به طور مثال گفتمان مقاومت یکی از گفتمان‌های فطری و انسانی و اخلاقی است که از انقلاب ما الگو گرفته است، اینکه انسان در برابر ظلم بایستد و جلوی استکبار را بگیرد و نگذارد که ظلم رواج پیدا کند.

جمهوری اسلامی ایران با حضور بزرگانی مانند شهید قاسم سلیمانی، شهید المهدی و شهید مغنیه و سایر شهدای مقاومت در برای استکبار ایستاد و این دستاورد مهم منطقه ای و بین المللی را توانست رواج داده و گفتمان مقاومت را در جان مردم تحقق بخشد.

دستاورد گسترش جریان مقاومت در متن آمریکا و اروپا هم این است که مردم کشورهای آمریکایی و اروپایی به خیابان‌ها می آیند و از مردم مظلوم فلسطین دفاع و حمایت می‌کنند یعنی گفتمان مقاومت تا قبل از طوفان الاقصی یک گفتمان منطقه‌ای بود اما پس از آن به یک گفتمان بین المللی حتی در متن آمریکا و اروپا شده است.

انقلاب اسلامی یک انقلاب نرم بود لذا میخواهم بگویم جنگ نرمی که دشمن علیه ما درست کرده است، ما قبل از آن یک جهاد نرم با انقلاب اسلامی آغاز کردیم که آنها در برابر این جهاد نرم تهاجم فرهنگی را شروع کردند.

آثار قدرت نرم جمهوری اسلامی را ابتدا در منطقه دیدیم که حزب الله و انصارالله شکل گرفت و بعد حرکت دامنه‌داری در شرق و غرب عالم ایجاد شد.

همچنین از آثار قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران این است که در حال حاضر پیوند دین با مسائل مختلف مانند هنر و دین، ورزش و دین، دانشگاه و دین، سیاست و دین و غیره پدید آمده، حتی یک ژانر در سینما به عنوان سینمای دینی مطرح شده است، اینها دستاوردهای قدرت جهاد نرمی است که از سوی امام خمینی (ره) ایجاد شد.

* پیشرفت علمی ایران پس از وقوع انقلاب اسلامی

فارس: از پیشرفت علمی ایران پس از وقوع انقلاب اسلامی هم صحبت بفرمایید.

خسروپناه: این را بگویم که انقلاب اسلامی بر مبنای فطرت صورت گرفت؛ فطرت انسان فطرت ثابتی است، انسان‌ها ممکن است از نظر بینشی تغییر کنند اما از نظر منشی تغییر نمی‌کنند، زیرا سرشت انسان ها سرشت ثابتی است، شعارهای انقلاب اسلامی عدالتگرایی، ارزش‌های اخلاقی، دفاع از مظلوم و مقابله با ظالم است و این شعارهای فطری در جان مردم می‌نشیند، کارایی خودش را دارد و استمرار می یابد تا ظهور حضرت ولی‌عصر(عج).

ما در جمهوری اسلامی تلاش کردیم که از علم هم عقب نمانیم، در شورایعالی انقلاب فرهنگی نقشه جامع علمی کشور تدوین شد و الان در حال بازنگری این نقشه هستیم.

ما در حوزه امنیت غذایی در زمینه مسائل کشاورزی سعی کردیم به جدیدترین مسائل این حوزه بپردازیم زیرا اسلام با علم و عقل تعارضی ندارد اما در کنار این علم و عقل و تجربه باید از وحی هم استفاده کنیم، کشورهایی که کاملا مرعوب غرب و متاثر از پیشرفت‌های غرب هستند می‌خواهند مصرف گرا باشند و در تولید علم نقشی نداشته باشند بلکه فقط از پیشرفت غرب استفاده کنند.

حتی گاهی محققان را اجاره می‌کنند تا به اسم دانشگاه آن کشور مقاله بنویسند که در پایگاه‌های علمی به جایگاهی برسند، این یک نوع رشد بادکنکی است که با ذره ای فشار ممکن است بترکد و از بین برود؛ ما نباید ظاهرگرا باشیم و پیشرفت ظاهر گرایانه داشته باشیم ما اگر با تفکر اسلامی پیش برویم هم می توانیم رشد علمی داشته باشیم هم هویت دینی خودمان را حفظ کنیم یعنی از یک پیشرفت عقلانی اسلامی برخوردار باشیم آنگاه هم دستاوردهای مثبت علم مدرن را خواهیم داشت و هم جنایات و بحران های دنیای مدرن مانند بحران خانواده را نخواهیم داشت.

* سه راه پیش رو برای دستیابی به پیشرفت

فارس: چگونه می‌توانیم به این پیشرفت عقلانی اسلامی دست یابیم؟

خسروپناه: ما برای پیشرفت سه راه داریم؛ یا در دوران سنت عقب ماندگی تهجر بمانیم و رشدی نداشته باشیم یا اینکه پیشرفت داشته باشیم اما این پیشرفت الگو گرفته از غرب باشد که یک غرب سکولار انسان‌گرای گرفتار بحران های متعدد است یا به دنبال الگوی سوم برویم که الگوی پیشرفت اسلامی و تمدن نوین اسلامی است که این تمدن هم از عقلانیت بهره می برد و هم از اسلامیت، عقلی که استفاده می‌کند هم عقل نظری، عملی، عقل معاش و عقل معاد است، وقتی این ۴ عقل جمع شود انسان اولوالالباب می شود و خداوند به او رحمت می دهد و این خیر کثیری است که قرآن از آن یاد کرده است.

پایان پیام/